آیین‌نامه شماره ۷۸؛ با ضوابط اکچوئری آشنا شوید
به گزارش دنیای بیمه، شورای عالی بیمه در اجرای ماده ۱۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری و به استناد ماده ۱۱۴ قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، در جلسه مورخ ۱۳۹۱/۰۹/۲۸ «آیین‌نامه اکچوئر رسمی بیمه» را مشتمل بر ۱۹ ماده و ۳ تبصره به شرح ذیل تصویب نمود:
فصل اول: تعاریف
ماده ۱– واژگان و اصطلاحات مذکور در این آیین‌نامه صرف‌نظر از هر مفهوم دیگری که داشته باشند، با این تعاریف استفاده شده‌اند:
- بیمه مرکزی: بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران
- پروانه فعالیت اکچوئری: مجوزی است که در صورت درخواست متقاضی و پس از احراز شرایط این آیین‌نامه توسط بیمه مرکزی صادر می‌شود.
- اکچوئر رسمی بیمه: شخص حقیقی یا حقوقی است که پروانه فعالیت اکچوئری وی طبق مفاد این آیین‌نامه به تائید بیمه مرکزی می‌رسد.
فصل دوم: شرایط دریافت پروانه فعالیت اکچوئری
ماده ۲– اشخاص حقیقی برای دریافت پروانه فعالیت اکچوئری باید واجد شرایط زیر باشند:
- تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران
- عدم اعتیاد به مواد مخدر
- انجام خدمت وظیفه عمومی و یا ارائه کارت معافیت دائم برای آقایان
- دارا بودن حداقل ۲۵ سال سن
- فقدان سوءپیشینه کیفری مؤثر
- دارا بودن یکی از مدارک تحصیلی زیر و سابقه کار مرتبط با اکچوئری به تشخیص بیمه مرکزی به شرح زیر:
- الف- مدرک کارشناسی ارشد آمار بیمه (اکچوئری) و حداقل ۴ سال سابقه کار
- ب- مدرک کارشناسی ارشد سایر رشته‌های مرتبط شامل آمار، ریاضی، بیمه، اقتصاد و مدیریت مالی و حداقل ۶ سال سابقه کار
- ج- مدرک حرفه‌ای در زمینه اکچوئری از مراجع حرفه‌ای بین‌المللی مورد تائید بیمه مرکزی و حداقل ۴ سال سابقه کار
۷- موفقیت در آزمون‌های تخصصی کتبی و شفاهی اکچوئر رسمی بیمه که توسط بیمه مرکزی برگزار خواهد شد.
ماده ۳– متقاضیان تأسیس مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه باید پروانه فعالیت اکچوئری حقیقی داشته باشند.
ماده ۴– یک مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه باید واجد شرایط زیر باشد:
- تعداد اعضا یا شرکا نباید کمتر از سه نفر باشد.
- در قالب “مؤسسه غیرتجاری” طبق مقررات مربوط ثبت شود.
- عبارت “مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه” در نام مؤسسه قید شود.
- اساسنامه مؤسسه قبل از ثبت به تائید بیمه مرکزی رسیده باشد.
- موضوع فعالیت مؤسسه، انجام عملیات اکچوئری و فعالیت‌های مرتبط باشد.
تبصره ۱- مدیران مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه در مقابل مؤسسه بیمه طرف قرارداد نسبت به فعالیت‌های مؤسسه خود مسئولیت تضامنی دارند.
تبصره ۲- ثبت هرگونه تغییرات بعدی در اساسنامه یا اعضاء یا شرکا مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه که به ثبت رسیده باشد موکول به ارائه موافقت قبلی بیمه مرکزی است.
ماده ۵– اشخاص حقیقی و متقاضیان تأسیس مؤسسه اکچوئری رسمی بیمه، هنگام دریافت پروانه فعالیت اکچوئری باید تضمین‌های لازم را بر اساس ضوابطی که بیمه مرکزی مشخص می‌نماید تودیع نمایند.
ماده ۶– بیمه مرکزی پس از فراهم شدن بسترهای قانونی لازم، صدور پروانه فعالیت و تدوین استانداردهای حرفه‌ای اکچوئر رسمی بیمه را به نهادهای حرفه‌ای مربوط واگذار خواهد نمود.
فصل سوم: وظایف و تعهدات اکچوئر رسمی بیمه
ماده ۷– اکچوئر رسمی بیمه موظف است حداقل سالی یک‌بار گزارش خود مشتمل بر ارزیابی و اظهارنظر پیرامون وضعیت مؤسسه بیمه را در محورهای زیر تهیه و حسب مورد به مؤسسه بیمه و بیمه مرکزی ارائه نماید:
- مبانی نرخ‌گذاری و نحوه تعیین حق‌بیمه در انواع بیمه‌های زندگی و غیرزندگی و فنی بودن آن‌ها.
- نحوه ذخیره گیری و کفایت آن.
- نحوه محاسبه نسبت توانگری مالی و صحت آن.
- نحوه پذیرش و نگهداری ریسک و کفایت پوشش‌های اتکایی.
- نحوه مدیریت ریسک‌های مؤسسه بیمه ازجمله ریسک سرمایه‌گذاری‌ها.
- نحوه محاسبه و توزیع مشارکت در منافع بیمه‌گذاران به‌ویژه بیمه‌گذاران بیمه‌های زندگی و صحت آن.
ماده ۸– اکچوئر رسمی بیمه موظف است گزارش‌های خود را در چهارچوب استانداردهای حرفه‌ای که بیمه مرکزی ابلاغ می‌کند و با توجه به صورت‌های مالی مؤسسه بیمه تهیه نماید.
ماده ۹– درصورتی‌که بررسی‌های اکچوئر رسمی بیمه نشان دهد که مؤسسه بیمه نمی‌تواند به تعهدات خود عمل نماید و ادامه فعالیت مؤسسه بیمه به زیان بیمه‌شدگان، بیمه‌گذاران و صاحبان حقوق آن‌ها می‌باشد، موظف است موضوع را بلافاصله به مؤسسه بیمه و بیمه مرکزی اعلام نماید.
ماده ۱۰– بیمه مرکزی با توجه به گزارش اکچوئر در چارچوب قوانین و مقررات مربوط، اقدامات اصلاحی را به مؤسسه بیمه ابلاغ می‌نماید و مؤسسه بیمه موظف است طبق نظر بیمه مرکزی اصلاحات لازم را اعمال نماید.
ماده ۱۱– اکچوئر رسمی بیمه موظف است جز به‌حکم قانون، از افشای اطلاعاتی کـه برای انجام وظایف و تهیه گزارش‌های اکچوئری دریافت می‌نماید خودداری کند. در غیر این صورت مشمول مقررات مربوط خواهد بود.
ماده ۱۲– اکچوئر رسمی بیمه، در قبال صحت گزارش‌های اکچوئری که طبق مقررات این آیین‌نامه تهیه و ارائه می‌نماید، مسئول است.
ماده ۱۳– اکچوئر رسمی بیمه، نمی‌تواند عضو هیات مدیره، مدیرعامل و یا کارمند مؤسسات بیمه باشد.
ماده ۱۴– اکچوئر رسمی بیمه حقیقی یا اعضا و شرکا مؤسسه اکچوئر رسمی بیمه، همچنین اقارب نسبی و سببی درجه‌یک از طبقه اول آن‌ها نباید در مؤسسه بیمه‌ای که برای آن گزارش تهیه می‌کنند نفع مستقیم یا غیرمستقیم داشته باشند.
فصل چهارم: وظایف و تعهدات مؤسسه بیمه
ماده ۱۵– هر یک از مؤسسات بیمه موظف‌اند از تاریخی که بیمه مرکزی اعلام خواهد کرد، یک اکچوئر رسمی بیمه داشته باشند.
ماده ۱۶– هر یک از مؤسسات بیمه موظف‌اند اکچوئر رسمی بیمه اصلی و اکچوئر رسمی بیمه علی‌البدل خود را برای مدت سه سال از میان اکچوئرهای دارای پروانه فعالیت از بیمه مرکزی انتخاب کرده و پس از تائید در هیات مدیره و تصویب در مجمع عمومی خود، اسامی آن‌ها را به همراه میزان حق‌الزحمه و نحوه پرداخت آن به بیمه مرکزی اعلام نمایند. سقف حق‌الزحمه قابل پرداخت به اکچوئر رسمی بیمه هرساله از سوی بیمه مرکزی تعیین و به مؤسسات بیمه اعلام خواهد شد.
تبصره- در صورت استعفا، فوت، تعلیق یا لغو پروانه اکچوئر رسمی بیمه اصلی، اکچوئر رسمی بیمه علی‌البدل جایگزین می‌شود.
ماده ۱۷– مؤسسه بیمه موظف است اسناد، مدارک و اطلاعات لازم برای انجام وظایف و تهیه گزارش‌های اکچوئری را در اختیار اکچوئر رسمی بیمه قرار دهد.
فصل پنجم: ضمانت‌های اجرایی آیین‌نامه
ماده ۱۸– در صورت تخلف اکچوئر رسمی بیمه از قوانین، مقررات و ضوابط مربوط و یا از دست دادن شرایط مندرج در این آیین‌نامه، بیمه مرکزی حسب مورد هر یک از اقدامات زیر را انجام خواهد داد:
- اخطار کتبی به اکچوئر رسمی بیمه
- تعلیق پروانه فعالیت اکچوئر رسمی بیمه برای مدت محدود
- لغو پروانه فعالیت اکچوئر رسمی بیمه
ماده ۱۹– مرجع رسیدگی به اختلافات بین اکچوئر رسمی و مؤسسه بیمه، بیمه مرکزی خواهد بود.
