آیین‌نامه شماره ۹۲؛ راه و بیراه دلالی در صنعت بیمه
آیین‌نامه شماره ۹۲) آیین‌نامه کارگزاری (دلالی) رسمی بیمه مستقیم
به گزارش دنیای بیمه، شورای عالی بیمه در جلسه مورخ ۱۷/۱۲/۱۳۹۴ به استناد ماده ۱۷ و در اجرای ماده ۶۸ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری، «آیین‌نامه کارگزاری (دلالی) رسمی بیمه مستقیم» را مشتمل بر ۵۲ ماده و ۱۳ تبصره به شرح ذیل تصویب کرد:
فصل اول- کلیات و تعاریف
ماده ۱- در این آیین‌نامه عبارات زیر در مفاهیم مقابل آن بکار رفته است:
۱- بیمه مرکزی: بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
۲- کارگزار (دلال) رسمـی بیمه مستقیم: شخص حقیقی یا حقوقی است که با توجه به مفاد این آیین‌نامه در ازای دریافت کارمزد مجاز به انجام فعالیت‌های واسطه‌گری و مشاوره خدمات بیمه مستقیم مندرج در ماده ۲ این آیین‌نامه بوده و با رعایت قوانین و مقررات مربوط از بیمه مرکزی پروانه کارگزاری (دلالی) رسمی بیمه مستقیم دریافت نموده است و در این آیین‌نامه کارگزار بیمه نامیده می‌شود.
۳- پروانه کارگزاری (دلالی) رسمی بیمه مستقیم: مجوزی است برای انجام فعالیت‌های منـدرج در ماده ۲ این آیین‌نامه در هر یک از گروه رشته‌های بیمه زندگی و یا غیرزندگی که توسط بیمه مرکزی به دو شکل حقیقی یا حقوقی صادر می‌گردد و در این آیین‌نامه پروانه کارگزاری نامیده می‌شود.
۴- مؤسسه بیمه: مؤسسات بیمه مستقیم دولتی و غیردولتی در سرزمین اصلی یا مناطق آزاد تجاری- صنعتی جمهوری اسلامی ایران که مجاز به انجام عملیات بیمه در کشور می‌باشند.
ماده ۲- کارگزار بیمه مجاز به انجام فعالیت‌های زیر است:
۱- دریافت اطلاعات لازم از متقاضی خدمات بیمه و ارائه مشاوره به وی در خصوص نرخ و شرایط خدمات بیمه موردتقاضا و نحوه دریافت خسارت احتمالی.
۲- تکمیل فرم پیشنهاد بیمه و امضای آن به نمایندگی از طرف متقاضی خدمات بیمه.
۳- اخذ پوشش بیمه مناسب و الحاقیه از مؤسسات بیمه حسب مورد برای متقاضی خدمات بیمه یا بیمه‌گذار.
۴- پیگیری پرونده‌های خسارت بیمه‌نامه‌هایی که با کد همان کارگزار بیمه صادرشده است، شامل اعلام خسارت و اخذ رسید آن، تحویل مدارک و مستندات لازم برای تشکیل پرونده خسارت به مؤسسه بیمه و مذاکره با مؤسسه بیمه در خصوص خسارت به نمایندگی از بیمه‌گذار.
تبصره- انجام فعالیت‌های موضوع بندهای ۲ و ۴ این ماده مشروط به داشتن اجازه‌نامه کتبی رسمی از متقاضی خدمات بیمه یا بیمه‌گذار است. این اجازه‌نامه باید طبق نمونه ابلاغی بیمه مرکزی تنظیم گردد.
فصل دوم- ضوابط اعطای پروانه کارگزاری
ماده ۳- متقاضی پروانه کارگزاری حقیقی و مدیرعامل کارگزاری بیمه حقوقی و عضو بیمه‌ای هیئت‌مدیره آن باید دارای شرایط زیر باشند:
۱- تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران.
۲- اعتقاد به اسلام یا یکی دیگر از ادیان رسمی کشور.
۳- داشتن گواهی پایان خدمت وظیفه عمومی یا معافیت دایم (برای آقایان).
۴- داشتن حداقل ۲۵ سال سن.
۵- نداشتن سوءپیشینه کیفری و سابقه محکومیت ناشی از ارتکاب یا معاونت در یکی از جرائم ارتشاء، تصرف غیرقانونی در اموال دولتی، جعل و تزویر، تدلیس، پول‌شویی، تبانی و یا مداخله در معاملات دولتی و اخلال در نظام اقتصادی و جرائم موضوع ماده ۶۴ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری.
۶- عدم حجر و عدم شهرت به نادرستی.
۷- داشتن حداقل مدرک کارشناسی مورد تائید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
۸- داشتن سابقه کار مفید بیمه‌ای به تشخیص بیمه مرکزی حداقل دو سال برای دارندگان مدرک کارشناسی در رشته بیمه یا گرایش بیمه یا حداقل پنج سال برای دارندگان سایر مدارک کارشناسی.
۹- موفقیت در آزمون کتبی و مصاحبه بیمه مرکزی.
۱۰- گذراندن دوره آموزشی تخصصی و توجیهی متناسب با رشته و مدرک تحصیلی طبق دستورالعمل ابلاغی بیمه مرکزی و اخذ گواهینامه قبولی.
تبصره ۱- آزمون موضوع بند ۹ این ماده حداقل سالی یکبار توسط بیمه مرکزی برگزار می‌شود.
تبصره ۲- بیمه مرکزی می‌تواند برگزاری آزمون کتبی موضوع بند ۹ این ماده را به پژوهشکده بیمه و برگزاری دوره آموزشی تخصصی و توجیهی موضوع بند ۱۰ این ماده را به پژوهشکده بیمه و مؤسسات آموزشی دارای تأییدیه بیمه مرکزی واگذار نماید.
تبصره ۳- متقاضی پروانه کارگزاری حقیقی و فرد پیشنهادی جهت تصدی سمت مدیرعامل و عضو بیمه‌ای هیئت‌مدیره کارگزار بیمه حقوقی چنانچه به تشخیص بیمه مرکزی حداقل ده سال سابقه کار مفید بیمه‌ای داشته باشند، مشروط به داشتن سایر شرایط مقرر در این آیین‌نامه از آزمون کتبی موضوع بند ۹ این ماده معاف هستند.
تبصره ۴- متقاضی پروانه کارگزاری حقیقی حداکثر ظرف مدت یک سال بعد از اخذ گواهینامه قبولی دوره آموزشی تخصصی و توجیهی موضوع بند ۱۰ این ماده و متقاضی پروانه کارگزاری حقوقی حداکثر ظرف مدت یک سال بعد از اخذ گواهینامه قبولی دوره آموزشی تخصصی و توجیهی موضوع بند ۱۰ این ماده توسط مدیرعامل و عضو بیمه‌ای هیات مدیره می‌توانند با تکمیل مدارک، پروانه دریافت نمایند. پس از انقضاء مدت مذکور قبولی آنها کان لم یکن تلقی می‌شود.
ماده ۴- کارگزار بیمه حقوقی باید به یکی از اشکال زیر ثبت شود:
۱- شرکت سهامی خاص یا تعاونی متعارف با حداقل سرمایه اولیه پانصد میلیون ریال.
۲- شرکت سهامی عام یا تعاونی سهامی عام با حداقل سرمایه اولیه دو میلیارد و پانصد میلیون ریال.
ماده ۵- متقاضی پروانه کارگزاری حقوقی برای دریافت مجوز ثبت باید مدارک زیر را به بیمه مرکزی ارایه نماید:
۱- صورت کامل اسامی سهامداران و میزان سهام هر یک از آنها.
۲- صورتجلسه مجمع عمومی مؤسس.
۳- اساسنامه مصوب مجمع عمومی مؤسس طبق نمونه ابلاغی بیمه مرکزی.
۴- صورت کامل اسامی مدیران (مدیرعامل و اعضای هیئت‌مدیره) و گواهی عدم سوءپیشینه کیفری مدیرعامل و اعضای هیئت‌مدیره.
۵- صورتجلسه هیئت مدیره مبنی بر تعیین مدیرعامل، سمت اعضای هیئت‌مدیره و صاحبان امضای مجاز.
۶- گواهی قبولی سمت از سوی مدیرعامل و اعضای هیئت‌مدیره.
۷- فرم تکمیل‌شده اظهارنامه ثبت شرکت و تأییدیه نام آن.
تبصره- مدیرعامل و عضو بیمه‌ای هیئت‌مدیره باید قبلاً تاییدیه مبنی بر احراز شرایط مقرر در ماده ۳ این آیین‌نامه را از بیمه مرکزی اخذ نموده باشند.
ماده ۶- پروانه کارگزاری پس از دریافت مدارک لازم از متقاضیان و تاییدیه محل فعالیت ایشان توسط بیمه مرکزی صادر می‌شود.
تبصره- تغییر محل فعالیت کارگزار بیمه منوط به اخذ تاییدیه قبلی بیمه مرکزی است.
ماده ۷- بیمه مرکزی فهرست مدارک موردنیاز برای صدور و تمدید پروانه کارگزاری و همچنین ضوابط و معیارهای مصاحبه موضوع بند ۹ ماده ۳ این آیین‌نامه را تعیین و در پایگاه اطلاع‌رسانی خود منتشر خواهد کرد.
ماده ۸- بیمه مرکزی پروانه کارگزاری را برای مدت سه سال صادر و برای دوره‌های بعد مشروط به وجود شرایط مقرر در این آیین‌نامه تمدید خواهد نمود.
ماده ۹- در پروانه کارگزاری، مشخصات و اطلاعات مربوط به کارگزار بیمه، نشانی محل کار، مدت اعتبار و غیرقابل انتقال بودن آن درج می‌گردد.
ماده ۱۰- تابلو، مهر و سربرگ کارگزار بیمه و مندرجات آنها باید متحدالشکل و مانند نمونهای باشد که بیمه مرکزی تعیین می‌کند.
فصل سوم- مسئولیت‌ها و وظایف کارگزار بیمه
ماده ۱۱- کارگزار بیمه مجاز است برای اخذ پوشش بیمه صرفاً به مؤسسات بیمه مجاز موضوع بند ۴ ماده ۱ این آیین‌نامه مراجعه نماید.
ماده ۱۲- کارگزار بیمه مسئول صحت امضای بیمه‌گذار که ذیل فرم پیشنهاد بیمه را امضا می‌نماید، خواهد بود. همچنین در صورتی که کارگزار بیمه به موجب اجازه‌نامه کتبی رسمی به نمایندگی از متقاضی خدمات بیمه فرم پیشنهاد را تکمیل و امضا نماید مسئول صحت اطلاعات مندرج در آن خواهد بود.
ماده ۱۳- کارگزار بیمه بازرگان شناخته می‌شود و باید طبق قوانین و مقررات جاری معاملات مربوط را در دفاتر قانونی خود ثبت نماید. کارگزار بیمه باید آمار و اطلاعات مربوط به عملکرد خود را در چارچوبی که بیمه مرکزی تعیین می‌کند ارایه نماید.
ماده ۱۴- متقاضی پروانه کارگزاری باید با نظر بیمه مرکزی تضمینی به صورت وجه نقد یا اوراق مشارکت بی‌نام با قابلیت بازخرید قبل از سررسید یا ضمانت‌نامه بانکی نزد بیمه مرکزی تودیع نماید. حداقل میزان این تضمین در هر یک از گروه رشته‌های بیمه‌های زندگی یا غیرزندگی برای متقاضی پروانه کارگزاری حقیقی پنجاه میلیون ریال و برای متقاضی پروانه کارگزاری حقوقی یک‌صد میلیون ریال می‌باشد. بیمه مرکزی می‌تواند مبالغ مذکور را هر سه سال یکبار افزایش دهد.
تضمین مذکور تضمین حقوق و مطالبات بیمه‌گذاران، بیمه‌شدگان یا صاحبان حقوق آنان و یا افراد ذینفع در بیمهنامهها با حق رجحان نسبت به سایر بستانکاران کارگزار بیمه می‌باشد و در میان آنها حق تقدم با بیمه عمر است.
تبصره ۱- بیمه مرکزی می‌تواند در زمان تمدید هر پروانه کارگزاری، مبالغ تضمین موضوع این ماده را حداکثر معادل ۱ درصد پرتفوی حق‌بیمه سال قبل آن کارگزار بیمه، افزایش دهد.
تبصره ۲- مدت اعتبار تضمین‌‌های مذکور در این ماده باید حداقل معادل دو برابر مدت اعتبار مندرج در پروانه کارگزاری باشد.
ماده ۱۵- متقاضی پروانه کارگزاری و کارگزار بیمه پس از سپردن تضمین موضوع ماده ۱۴ این آیین‌نامه باید طبق سند رسمی و ضمن عقد خارج لازم به بیمه مرکزی وکالت دهد که بیمه مرکزی بتواند با توجه به مدلول ماده مذکور، بنا به تشخیص خود برای جبران خسارات وارده ناشی از عمد، تقصیر، غفلت، مسامحه و یا قصور کارگزار بیمه و یا بازاریاب‌ها و یا کارکنان وی از تضمین مذکور استفاده نماید.
ماده ۱۶- متقاضی پروانه کارگزاری و کارگزار بیمه مکلف است علاوه بر تضمین مذکور در ماده ۱۴ این آیین‌نامه، بیمه‌نامه مسئولیت حرفه‌ای فعالیت کارگزاری بیمه را از یکی از مؤسسات بیمه مجاز موضوع بند ۴ ماده ۱ این آیین‌نامه خریداری نماید. موارد تحت پوشش، مدت و حداقل سرمایه بیمه‌نامه مسئولیت مذکور را بیمه مرکزی تعیین خواهد نمود.
ماده ۱۷- کارگزار بیمه مکلف است قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری، آیین‌نامه‌های مصوب شورای عالی بیمه و دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های ابلاغی بیمه مرکزی و سایر قوانین و مقررات کشور در خصوص فعالیت دلالی را رعایت نماید.
ماده ۱۸- کارگزار بیمه مکلف است در صورت تعلیق فعالیت یا عدم تمدید یا لغو پروانه کارگزاری نسبت به استرداد پروانه کارگزاری به بیمه مرکزی اقدام نماید.
ماده ۱۹- کارگزار بیمه حقوقی مکلف است صورتجلسات مجامع عمومی با موضوع تغییر در اساسنامه، تغییر میزان سرمایه و یا تغییر در ترکیب اعضای هیئت‌مدیره و صورتجلسات هیئت مدیره با موضوع تغییر مدیرعامل، تغییر سمت اعضای هیئت‌مدیره و یا تغییر صاحبان امضای مجاز خود را به بیمه مرکزی ارایه نماید. اعمال و ثبت تغییرات مذکور، منوط به اعلام موافقت کتبی بیمه مرکزی است.
ماده ۲۰- کارگزار بیمه مسئول جبران خسارت‌های ناشی از عمد، تقصیر، غفلت، مسامحه یا قصور خود و بازاریاب‌ها و کارکنان خود در انجام فعالیت‌های موضوع ماده ۲ این آیین‌نامه است.
ماده ۲۱- کارگزار بیمه ملزم به حفظ اسرار و اطلاعاتی است که به مناسبت شغل خود به دست می‌آورد، در صورت افشا غیر مجاز این اسرار، بیمه مرکزی می‌تواند نسبت به عدم تمدید یا لغو پروانه کارگزاری وی اقدام نماید.
ماده ۲۲- کارگزار بیمه مکلف است به طور مستند تمام اطلاعات لازم درباره بیمه مورد پیشنهاد و نیز نرخ حق‌بیمه مربوط را برای متقاضی خدمات بیمه تشریح و به او ارایه و اعلام نماید و بیمه‌نامه را برابر با درخواست و پیشنهادات اعلامی متقاضی خدمات بیمه از مؤسسه بیمه اخذ نماید و در غیر این صورت مسئول جبران خسارات وارده خواهد بود.
ماده ۲۳- کارگزار بیمه مجاز به دریافت حق‌بیمه به هیچ نحوی از انحاء اعم از نقدی، چک‌بانکی در وجه حامل یا بنام خود و طرق دیگر نیست مگر این که از مؤسسه بیمه مربوط اجازه‌نامه کتبی داشته باشد که در این صورت، پرداخت حق‌بیمه به کارگزار بیمه در حکم پرداخت حق‌بیمه به مؤسسه بیمه است و مؤسسه بیمه مسئول جبران خسارات وارده خواهد بود.
تبصره- چنانچه کارگزار بیمه بر خلاف مفاد این ماده عمل نماید، در مقابل بیمه‌گذار و مؤسسه بیمه مسئول خواهد بود.
ماده ۲۴- کارگزار بیمه حق دریافت خسارت بیمه‌گذار یا ذینفع را از مؤسسه بیمه ندارد. مؤسسه بیمه موظف است خسارت را در وجه بیمه‌گذار و یا ذینفع یا به حواله‌کرد پرداخت نماید.
ماده ۲۵- کارگزار بیمه حق ندارد از خسارتی که مؤسسه بیمه به بیمه‌گذار یا ذینفع میپردازد مبلغی به هر عنوان دریافت دارد.
ماده ۲۶- کارگزار بیمه باید از رقابت مکارانه و ناسالم و انجام تبلیغات علیه مؤسسات بیمه، نمایندگان بیمه و سایر کارگزاران بیمه خودداری کند.
ماده ۲۷- کارگزار بیمه موظف است هر سال تصویر اظهارنامه مالیاتی آخرین دوره مالی خود را به بیمه مرکزی ارایه نماید.
ماده ۲۸- کارگزار بیمه حقوقی مکلف است هر سال صورت‌های مالی حسابرسی شده خود را همراه با یادداشت‌های پیوست حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز پس از تصویب در مجمع عمومی سهامداران به بیمه مرکزی ارایه نماید.
ماده ۲۹- کارگزار بیمه موظف است آمار، اطلاعات و مدارک مندرج در این آیین‌نامه را از طریق سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) به بیمه مرکزی ارسال نماید.
فصل چهارم- تکالیف مؤسسه بیمه
ماده ۳۰- قبول بیمه توسط مؤسسه بیمه از هر شخص به عنوان کارگزار بیمه در صورتی که فاقد پروانه کارگزاری معتبر باشد، ممنوع است.
ماده ۳۱- مؤسسه بیمه و یا نماینده آن موظف‌اند نام و کد تخصیص‌یافته بیمه مرکزی به کارگزار بیمه را در بیمه‌نامه‌‌ای که به پیشنهاد او صادر می‌شود درج نمایند.
ماده ۳۲- اگر برای بیمه‌ای چند کارگزار بیمه نرخ و شرایط خواسته باشند مؤسسه بیمه باید در کمال بی‌طرفی عمل نماید.
ماده ۳۳- در صورتی که مؤسسه بیمه‌ای پیشنهاد کارگزار بیمه‌ای را رد نماید، نمی‌تواند همان بیمه را با همان شرایط از کارگزار بیمه دیگری قبول کند.
ماده ۳۴- مؤسسه بیمه نمی‌تواند بیمه‌ای را که به وسیله کارگزار بیمه به مؤسسه یا نماینده مؤسسه پیشنهادشده است از طریق مستقیم یا به وسیله نماینده خود قبول نماید مگر اینکه بیمه‌گذار انصراف خود را از صدور بیمه‌نامه از طریق کارگزار بیمه کتباً اعلام دارد. در این صورت مؤسسه بیمه یا نماینده مؤسسه نمی‌تواند تخفیفی برای بیمه‌گذار منظور نموده یا به وی پرداخت کند.
ماده ۳۵- اگر کارگزار بیمه پیشنهاد بیمه‌گذار خود را به مؤسسه بیمه یا نماینده مؤسسه تسلیم دارد، مؤسسه بیمه یا نماینده مؤسسه مزبور نمی‌تواند همان بیمه را از کارگزار بیمه دیگری قبول کند مگر با دستور صریح و کتبی بیمه‌گذار.
ماده ۳۶- مؤسسه بیمه موظف است حداکثر یک ماه پس از دریافت حق‌بیمه، کارمزد کارگزار بیمه را پرداخت نماید مگر آنکه طرفین کتباً به نحو دیگری توافق نموده باشند.
تبصره- مؤسسه بیمه موظف است میزان کارمزد قابل پرداخت به کارگزار بیمه را کتباً به وی اعلام نماید. در صورت عدم اعلام کتبی کارمزد به کارگزار بیمه، کارمزد قابل پرداخت معادل حداکثر کارمزدهای مقرر در آیین‌نامه کارمزد نمایندگی و دلالی رسمی بیمه خواهد بود. درهرحال کارمزد قابل پرداخت به کارگزار بیمه نباید از حداکثر کارمزدهای مقرر در آیین‌نامه مذکور بیشتر باشد.
ماده ۳۷- چنانچه تغییراتی در بیمه‌نامه داده‌شده باشد و این تغییرات باعث افزایش حق بیمه گردد، کارمزد کارگزار بیمه نیز به همان نسبت افزایش خواهد یافت و درصورتی‌که مبلغ حق‌بیمه تقلیل یابد یا به بیمه‌گذار مسترد گردد، کارمزد کارگزار بیمه نیز به همان نسبت کاهش یا برگشت داده خواهد شد. مؤسسه بیمه باید این تغییرات را به کارگزار بیمه مربوط کتباً اطلاع دهد.
ماده ۳۸- بیمه‌نامه‌هایی که به پیشنهاد کارگزار بیمه و با کد اختصاصی وی صادرشده و معتبر می‌باشد، پرتفوی کارگزار بیمه محسوب می‌شود. کارگزار بیمه می‌تواند پرتفوی خود را با موافقت بیمه مرکزی و با اطلاع مؤسسه بیمه مربوط به کارگزار بیمه دیگری انتقال دهد.
تبصره- در صورت فوت یا حجر کارگزار بیمه حقیقی، وراث یا نماینده قانونی وی می‌توانند حداکثر تا مدت یکسال پس از تاریخ فوت یا حجر، با موافقت بیمه مرکزی کد اختصاصی وی را به شخص دیگری که واجد شرایط این آیین‌نامه باشد، انتقال دهند. طی این مدت پروانه کارگزاری وی تعلیق و در صورت عدم انتقال ظرف مدت مذکور، لغو می‌شود.
ماده ۳۹- کارگزار بیمه حقوقی می‌تواند با موافقت بیمه مرکزی در داخل یا خارج از کشور شعبه تأسیس نماید.
فصل پنجم- نظارت
ماده ۴۰- بیمه مرکزی می‌تواند محل فعالیت و دفاتر و مدارک کارگزار بیمه را بازرسی کند. کارگزار بیمه مکلف به همکاری و ارایه اسناد و توضیحات موردنیاز به بیمه مرکزی است.
ماده ۴۱- شغل کارگزار بیمه حقیقی، مدیر عامل، عضو بیمه‌ای هیئت‌مدیره و مسئول شعب کارگزار بیمه حقوقی و همچنین موضوع فعالیت کارگزار بیمه حقوقی باید منحصراً انجام فعالیت‌های موضوع ماده ۲ این آیین‌نامه باشد. سمت‌های آموزشی در مؤسسات آموزش عالی مشمول این حکم نمی‌باشد.
تبصره- کارکنان بیمه مرکزی و مؤسسات بیمه و اعضای هیئت مدیره آنها، نمایندگان بیمه و کارگزاران بیمه اتـکایی و نماینده بیمه حقوقی، ارزیابان خسارت و اکچوئران رسمی بیمه نمی‌توانند در کارگزاری‌های بیمه سمت یا سهم یا فعالیت داشته باشند. همچنین مدیرعامل و اعضای هیئت‌مدیره و مسئول شعب کارگزار بیمه حقوقی نمی‌توانند در سایر کارگزاری‌های بیمه اعم از مستقیم و اتکایی سمت یا سهم داشته یا به عنوان کارگزار بیمه حقیقی فعالیت داشته باشند.
ماده ۴۲- بیمه مرکزی مرجع رسیدگی به تخلفات کارگزار بیمه از مقررات این آیین‌نامه می‌باشد. درهرحال رسیدگی به تخلفات کارگزار بیمه در مرجع فوق‌الذکر مانع از این نخواهد بود که در دادگاه‌های عمومی تخلفات کارگزار بیمه طبق قوانین جزائی و یا مدنی مورد رسیدگی و تعقیب قرار گیرد.
ماده ۴۳- در صورت احراز تخلف کارگزار بیمه از قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری، آیین‌نامه‌های مصوب شورای عالی بیمه، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های ابلاغی بیمه مرکزی و قوانین و مقررات کشور، بیمه مرکزی می‌تواند متناسب با نوع، تکرار، تعدد و شدت تخلف، تصمیمات زیر را اتخاذ نماید:
۱- تذکر کتبی به کارگزار بیمه حقیقی یا مدیرعامل یا عضو بیمه‌ای کارگزار بیمه حقوقی.
۲- سلب صلاحیت مدیرعامل یا عضو بیمه‌ای کارگزار بیمه حقوقی.
۳- تعلیق پروانه کارگزاری حداکثر تا یک سال.
۴- لغو پروانه کارگزاری.
ماده ۴۴- پروانه کارگزاری علاوه بر بند ۴ ماده ۴۳ در موارد زیر نیز توسط بیمه مرکزی لغو می‌شود:
۱- به درخواست کارگزار بیمه.
۲- در صورتی که کارگزاری بیمه حقوقی یا مدیرعامل یا عضو بیمه‌ای هیئت‌مدیره کارگزار بیمه حقوقی هر یک از شرایط مندرج در این آیین‌نامه را از دست بدهد یا مستنداتی کشف شود مبنی بر اینکه وی از ابتدا شرایط مذکور را نداشته است.
۳- در صورت استعفا، عزل یا فوت مدیرعامل یا عضو بیمه‌ای هیئت‌مدیره کارگزار بیمه حقوقی یا از دست دادن یکی از شرایط مقرر در ماده ۳ این آیین‌نامه و عدم معرفی فرد جایگزین تا سه ماه جهت بررسی صلاحیت وی.
۴- در صورتی که کارگزار بیمه تا دو سال پس از صدور پروانه کارگزاری، عملیات خود را شروع نکند.
۵- در صورتی که کارگزار بیمه یک سال پس از اتمام اعتبار پروانه کارگزاری نسبت به تمدید آن اقدام ننماید.
۶- انحلال کارگزار بیمه حقوقی.
۷- ورشکستگی کارگزار بیمه حقوقی.
۸- در سایر موارد پیش‌بینی‌نشده در این آیین‌نامه.
ماده ۴۵- در صورت لغو پروانه کارگزاری حقوقی، چنانچه طی یک سال شرکت موضوع فعالیت خود را تغییر ندهد، باید منحل شود.
ماده ۴۶- در صورت لغو پروانه کارگزاری، بیمه مرکزی پس از اخذ مفاصا حساب عملیات کارگزاری بیمه از مؤسسات بیمه و در صورت عدم وجود شکایت از کارگزار بیمه از سوی بیمه‌گذاران، بیمه‌شدگان یا صاحبان حقوق آنان یا افراد ذینفع در بیمهنامهها، تضمین مندرج در ماده ۱۴ این آیین‌نامه را مسترد خواهد نمود. عدم ارایه مفاصاحساب توسط مؤسسات بیمه ظرف مدت ۳ ماه از تاریخ درخواست بیمه مرکزی به منزله موافقت آنها با استرداد تضمین مذکور می‌باشد.
ماده ۴۷- اگر پروانه کارگزاری به علت تخلف بر اساس اعلام بیمه مرکزی لغو شود، کارگزار بیمه حقیقی و مدیرعامل کارگزار بیمه حقوقی، برای مدتی که بیمه مرکزی تعیین می‌کند، نمی‌تواند به عنوان نماینده بیمه حقیقی، کارگزار بیمه حقیقی، ارزیاب خسارت بیمه‌ای حقیقی، اکچوئر رسمی بیمه حقیقی، نماینده فروش بیمه عمر یا مدیرعامل و عضو هیئت مدیره نماینده بیمه حقوقی، کارگزار بیمه حقوقی، کارگزار بیمه اتکایی، ارزیاب خسارت بیمه‌ای حقوقی، اکچوئر رسمی بیمه حقوقی فعالیت نماید.
ماده ۴۸- بیمه مرکزی به نحو مقتضی صدور، تعلیق، عدم تمدید و لغو پروانه کارگزاری را به سندیکای بیمه‌گران ایران، مؤسسات بیمه و کانون انجمن‌های صنفی کارگزاران بیمه اعلام خواهد نمود. بیمه مرکزی این موارد را از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی خود به اطلاع عموم می‌رساند.
ماده ۴۹- در صورت عدم اجرای مفاد این آیین‌نامه توسط مؤسسه بیمه، بیمه مرکزی می‌تواند حسب مورد هر یک از اقدامات زیر را انجام دهد:
۱- اخطار کتبی به مدیرعامل و اعضای هیئت‌مدیره یا مدیران ذی‌ربط مؤسسه بیمه؛
۲- سلب صلاحیت مدیرعامل، اعضای هیئت‌مدیره یا مدیران ذی‌ربط مؤسسه بیمه.
ماده ۵۰- کارگزاران بیمه که قبلاً پروانه کارگزاری دریافت نمودهاند، موظف‌اند حداکثر سه سال پس از ابلاغ این آیین‌نامه شرایط خود را با مفاد آن منطبق نمایند، در غیر این صورت پروانه کارگزاری آنها تا رفع مغایرت (حداکثر یک سال) تعلیق و پس‌ازآن لغو خواهد شد.
فصل ششم- سایر موارد
ماده ۵۱- مواردی که در این آیین‌نامه پیش‌بینی‌نشده است تابع قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری، قانون تجارت، قانون راجع به دلالان و سایر قوانین و مقررات مربوط و عرف بیمه خواهد بود.
ماده ۵۲- این آیین‌نامه از تاریخ ابلاغ جایگزین آیین‌نامه دلالی رسمی بیمه (آیین‌نامه شماره ۶) و اصلاحات بعدی آن می‌شود.
