آیین‌نامه شماره ۵۲؛ قرارداد بیمه مسئولیت متصدیان حمل داخلی
شورای عالی بیمه در اجرای بند ۳ ماده ۱۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری قرارداد بیمه مسئولیت متصدیان حمل داخلی مشتمل بر ۱۳ ماده و ۳ تبصره را به شرح زیر در جلسه مورخ ۲۳/۱۰/۱۳۸۲تصویب کرد.
قرارداد بیمه مسئولیت متصدیان حمل و نقل داخلی
شماره قرارداد ………
این قرارداد بین شرکت سهامی بیمه …………… (به عنوان بیمهگر) ازیک طرف و شرکت حمل ونقل داخلی……………………………….. به نشانی …………….……… ……………………………………. (به عنوان بیمه گذار) ازطرف دیگر با رعایت قانون بیمه مصوب سال ۱۳۱۶ به شرح زیر منعقد میشود :
- ماده ۱ – موضوع قرارداد
موضوع قرارداد عبارت است از بیمهمسئولیت بیمه گذار درقبال ارسال کنندگان و یا صاحبان کالا به استناد بارنامه های صادره،که ناشی از تحقق خطرات بیمه شده در این قرارداد بوده و بیمه گذار به عنوانمتصدی حمل ونقل مسئول جبران آن ها شناخته شود . - ماده ۲ – شروع و خاتمه تعهدات بیمهگر
تعهدات بیمهگر تحت این قرارداد پس از تکمیل بارگیری کالادر مبدأ، آغاز و همزمان با شروع تخلیه در مقصد مندرج در بارنامه خاتمه مییابد. - ماده ۳ – حدود و میزان تعهد بیمهگر
بیمهگر طبق شرایط این قرارداد و مشروط به انجام کلیه وظایف و تعهدات بیمه گذار به شرح مندرجدر ماده ۸ متعهد جبران خسارتهایی است که درنتیجه وقوع حوادث زیر به محمولات مورد حمل وارد ومسئولیتجبران آن به عهده بیمه گذار باشد :- تصادف و واژگونی وسیله نقلیهو یا برخورد کالا با شیی ثابت .
- خسارتهای وارد به کالادر اثر پرتاب شدن از روی وسیله نقلیه.
- آتش سوزی، صاعقه و انفجار وسیله نقلیه
- سرقت کلی محمولهبا وسیله نقلیه .
تبصره: بیمهگر درمجموع تا بیست درصد تعهدات خود متعهد جبران هزینه های زیر نیز خواهد بود:
۱- هزینه های لازم و متعارف جهت نجات کالا و جلوگیری از توسعه خسارت پس از وقوع حوادثی که جبران زیان آن در تعهد بیمهگر باشد.
۲- هزینه دادرسی و دفاع از بیمه گذار که به صورت متعارف در ارتباط با خطرات بیمه شده درمراجع قضایی ثبت شده باشد .
- ماده۴ – استثنائات
جبران خسارتهایی که به طور مستقیم و یا غیرمستقیم در نتیجه عوامل زیر به کالای مورد حمل واردآمده باشد در تعهد بیمهگر نیست:- جعل اسناد و خیانت در امانت و هرنوع عمل عمد یا مجرمانه بیمه گذار (شامل کارکنان ونمایندگان وی)، راننده و یا کمک راننده وسیله نقلیه.
- حوادث طبیعی مانند سیل، طوفان، زلزله، آتشفشان.
- جنگ، شورش، اعتصاب، بلوا، ضبط و مصادره .
- تشعشعات رادیواکتیو و فعل وانفعالات هستهای .
- عیب ذاتی و یا خودسوزی کالاها .
- هرگونه خسارتغیرمستقیم و عدم النفع و کاهش ارزش کالا در بازار.
- حمل کالاهای قاچاق و غیرمجاز .
- خسارتهنگام تخلیه و بارگیری .
- عدم صلاحیت راننده برای رانندگی وسیله نقلیهباتوجه به نوع گواهینامه .
- ریزش، روندگی، آبدیدگی، مگر این که ناشی از تحقق خطرات مذکور در ماده (۳) باشد .
- کاهش طبیعی وزن محموله.
- سرقت قسمتی از محمولهو یا هرنوع سرقت ناشی از خیانت در امانت .
- فقدان کالا.
- تغییر وسیله حمل جز با موافقت قبلی بیمهگر .
- خسارتوارده به علامت و بسته بندی کالا.
تبصره: خسارت ناشی از تخلیه و بارگیری و آبدیدگی مشروط به پرداخت حق بیمه اضافی قابل پوشش خواهد بود .
- ماده۵ – نرخ حق بیمه
- نرخ حق بیمههر بارنامه (حمل) برای محموله های تا ارزش پنجاه میلیون ریال معادل ۵/۰ در هزار ارزش محموله
- نرخ حق بیمهبارنامه هایی که ارزش محموله آن بیش از پنجاه میلیون ریال باشد ۲/۰ در هزارنسبت به مازاد مبلغ پنجاه میلیون ریال محاسبه شده و به مبلغ حق بیمه بند ۱ـ۵ اضافه میشود .
- در مواردی که بیمهگذار منحصرا آهن آلات، غلات، علوفه، سنگ های معدنی،گچ و سیمان و یا سایر مصالح ساختمانی را به صورت فله حمل مینماید نرخ حق بیمه به نصف تقلیل مییابد.
- بیمه گذار متعهد است در تاریخ شروع قرارداد مبلغ …………… ریال به عنوان سپرده حق بیمهبه بیمه گر بپردازد. این سپرده تا پایان قرارداد نزد بیمهگر باقی خواهد ماند.
- بیمه گذار موظف است مالیات و یا عوارضی که طبق قوانین و یا مقررات در ارتباط با اینقرارداد ملزم به پرداخت آن است را در هر مورد محاسبه و علاوه بر حق بیمهمتعلقه بهبیمهگر پرداخت نماید.
- ماده۶ – مشارکت در منافع
درصورتی که در پایان هر دوره یکساله قرارداد مشخص شود که نسبت مجموع خسارتهای پرداختی و معوق به حق بیمه دریافتی هر قرار داد کمتر از پنجاه درصد است بیمهگر میتواند حداکثر معادل۱۰ درصد حق بیمه آن قرارداد را به عنوان مشارکت در منافع به بیمه گذار پرداخت نماید. - ماده۷ – خسارتسهم بیمه گذار
در خسارت ناشی از سرقت کلی محموله جبران بیست درصد خسارت به عهده بیمه گذار است وباید توسط وی به صاحب کالا پرداخت گردد. - ماده۸ – تعهدات بیمه گذار
بیمه گذار متعهد است :- برای کلیه محمولات به صورت مسلسل (پشت نمره) بارنامه جادهای داخلی وزارت راه وترابری صادر نموده و مسئولیتخود را در قبال ارسال کننده و یا صاحبان محمولات مذکوررا تحت شرایط این قرارداد، بیمه نماید .
- یک نسخه از تصویر (کپی) حواله سازمان پایانه ها و حمل ونقل کشور را که برای دریافت بارنامه بنام وی (بیمه گذار) صادر میگردد همواره و حداکثر تا پنج روز بعد از تاریخ صدورحواله به بیمهگر تحویل نماید .
- فهرست کلیه بارنامه های صادره طی هر روز را با ذکر شماره سریال، مبدأ، مقصد، نوع وارزش محموله، میزان حق بیمهتا پایان وقت اداری همان روز و حداکثر در آغاز وقت اداریروز بعد به بیمه گر اعلام و حق بیمه مربوط به بارنامههای صادره را ظرف ۳ روز پس از پایان هر هفته به بیمه گر پرداخت نمایند. چنانچه بیمه گذار تا پایان مهلت مقرر در این بند نسبت بهاعلام مشخصات بارنامه های صادره اقدام نکند و یا حق بیمه مربوط را ظرف مدت تعیین شده نپردازد بیمه گر متعهد جبران خسارت احتمالی نخواهد بود.
- ارزش محمولهو میزان حق بیمه را در بارنامه درج کند .
- هم زمان با صدور بارنامه مدارک رانندگان و خودروها را کنترل نماید .
- در ذیل حواله بار، مشخصات راننده شامل نام و نام خانوادگی، شماره دفترچه کار، شماره گواهینامه، نشانی محل سکونت و شماره تلفن وی را درج نماید .
- سوابق بارنامه های مورد نظر را حداقل تا یک سال نزد خود نگهداری نموده و هر زمان کهبیمهگر درخواست نماید، اطلاعات مورد نیاز را دراختیار وی قرار دهد .
- مراقبت های لازم را که هر کس عرفا از منافع خود به عمل میآورد، نسبت به محمولهو حفظ حقوق و منافع بیمهگر به عمل آورد و کالای مورد حمل را در مسیرهای مجاز و متعارف، بارعایت قوانین و مقررات حمل و نقل داخلی در مدت زمان متعارف حمل و به مقصدبرساند.
- درصورت وقوع حادثه موارد زیر را رعایت نماید :
- مراتب را در اولین فرصت و حداکثر تا پنج روز بعد از تاریخ اطلاع به طور کتبی به اولین و نزدیک ترین شعبه بیمهگر اطلاع دهد .
- هیچگونه مسئولیتی را نسبت به حادثه و خسارت، بدون جلب موافقت بیمهگرقبول نکند.
- بدون اطلاع و موافقت بیمهگر، تغییری در وضعیت خسارتبه عمل نیاورد مگراقدامات و تغییراتی که برای نجات کالا و جلوگیری از توسعه خسارت ضروری است و عرفا باید انجام شود.
- در صورت دریافت هرگونه اظهارنامه و احضاریه از دادگاه درخصوص مسئولیتتحت پوشش این قرارداد سریعا اوراق مذکور را جهت اطلاع به بیمهگر ارائهنماید .
- اصل اسناد و مدارک زیر را تهیه و دراسرع وقت به بیمهگر تسلیم نماید :
- گزارش مقامات انتظامی محل وقوع حادثه.
- بارنامه و صورت مشخصات محموله.
- فاکتور خرید محمولهیا هرگونه مدارک قانونی دیگری که دال بر تعیین ارزشمحموله باشد.
- هرگونه ادعای خسارتی که ازطرف مدعی به وی اعلام شده باشد.
- هرگونه مدرک دیگری که برای تشخیص مسئولیتبیمه گذار و یا میزان خسارتمؤثر بوده و یا به هر نحوی در رابطه با خسارت مورد نیاز بیمهگر باشد.
- ماده۹ – حق جانشینی
بیمهگر در حدودی که خسارتوارده را قبول یا پرداخت میکند جانشین بیمه گذار بوده و حق داردبه شخص یا اشخاصی که مسئولیت منفرد یا مشترک در بروز خسارت داشته باشند مراجعه و استیفای حقنماید.
تبصره: حق جانشینی در مورد خسارت های غیرعمدی ناشی از تقصیر رانندگان بیمه گذار اعمال نخواهد شد. - ماده۱۰ – مقررات گوناگون
- درصورت وقوع حادثهای که موجب مسئولیتبیمه گذار شود بیمهگر میتواند برای اعزامکارشناس جهت بازدید و برآورد خسارت اقدام نماید .
- بیمهگر میتواند در تمام دعاوی حقوقی که علیه بیمه گذار در رابطه با مسؤولیت های ناشی ازبارنامه های صادره (که جزو مسئولیتتحت پوشش این قرارداد میباشد) در مراجع قضاییمطرح میشود، توسط وکیل مورد نظر خود از بیمه گذار دفاع و در مواردی که مصلحت بداندخارج از دادگاه، نسبت به پرداخت خسارت اقدام یا با زیان دیده توافق نماید. بدینمنظوربیمه گذار به موجب این قرارداد به وکیل مورد نظر بیمهگر وکالت با حق توکیل میدهد.
- بیمهگر موظف است ظرف ۲۰ روز پس از دریافت مدارک لازم و یا صدور حکم قطعی دایربر محکومیت بیمه گذار تعهدات خود را ایفا نماید .
- خسارتبراساس قیمت کالا در زمان بارگیری درمبدأ محاسبه میگردد و درغیاب چنین قیمتی، ارزش کالای مشابه در مبدأ حمل، مبنای محاسبه قرار خواهد گرفت. به هرحالخسارت قابل پرداخت از حداکثر مبلغی که بر مبنای آن حق بیمه پرداخت شده است تجاوزنخواهد کرد.
- خسارتناشی از سرقت کلی محموله حداقل دو ماه بعد از اعلام خسارت تصفیه میشود .
- ماده۱۱ – مدت قرارداد
مدت اعتبار این قرارداد یک سال شمسی است که از ساعت ۲۴ روز ….. شروع و در ساعت ۲۴ روز….. منقضی میگردد و برای سال های بعد خود به خود تمدید خواهد شد مگر آن که هریک از طرفین لااقل یک ماه قبل از انقضاء مدت، نظر خود را مبنیبر عدم تمایل به ادامه قرارداد به طرف دیگر اعلام نماید .- اعتبار قرارداد منوط به مهر و امضای طرفین و پرداخت سپرده از طرف بیمهگذارمیباشد .
- پس از انقضای قرارداد، تعهد طرفین نسبت به کلیه بارنامه هایی که در مدت اعتباراین قرارداد تحت پوشش قرار گرفته است ادامه خواهد یافت.
- ماده۱۲ – فسخ قرارداد
هر یک از طرفین قرارداد میتوانند با اعلام کتبی و مهلت یک ماهه به طرف مقابل، قرارداد را فسخنمایند . - ماده۱۳ – نحوه حل و فصل اختلافات
هرگونه اختلاف ناشی از تعبیر، تفسیر و یا اجرای این قرارداد، درصورتی که از طریق مذاکره حل وفصل نشود، به کارشناس مرضی الطرفین ارجاع خواهد شد و رأی کارشناس مزبور قطعی و برای طرفین لازم الاتباع است. درصورتی که طرفین در مورد انتخاب کارشناس واحد به توافق نرسند، موضوع به هیئتکارشناسی که به نحو زیر انتخاب خواهد شد ارجاع میگردد :- هر یک از طرفین یک نفر کارشناس اختصاصی تعیین و به طرف دیگر معرفی مینماید .
- کارشناسان اختصاصی قبل از بحث در موضوع مورد اختلاف به اتفاق کارشناس دیگری را به عنوان سرکارشناس انتخاب خواهند نمود .
- رأی هیأت کارشناسی با اکثریت آرا معتبر و برای طرفین لازم الاتباع خواهد بود .
- درصورتی که هر یک از طرفین تا ۳۰ روز بعد از انتخاب و معرفی کارشناس طرف مقابل، کارشناس اختصاصی خود را تعیین نکند و یا کارشناسان اختصاصی تا ۳۰روز در مورد تعیین سرکارشناس به توافق نرسند، هریک از طرفین میتوانندحسب مورد از دادگاه ذیصلاح درخواست تعیین کارشناس یا سرکارشناسبنماید .
هر یک از طرفین در شروع رسیدگی، حقالزحمه کارشناس اختصاصی خود وپنجاه درصد از حق الزحمه سرکارشناس را پرداخت خواهند کرد و در خاتمه تمام هزینه های کارشناسی به عهده طرفی خواهد بود که رأی به زیان او صادرمیگردد.
این قرارداد در ۱۳ ماده و ۳ تبصره و در دو نسخه که هر دو نسخه حکم واحد را دارند تنظیم و امضاءگردید. شرکت سهامی بیمه …………. شرکت حمل و نقل داخلی …………..
