آیین نامه ۹۵؛ توزیع ریسک بین بیمهگران با بیمه مشترک
آییننامه شماره ۹۵) آییننامه ضوابط مربوط به بیمههای مشترک
به گزارش دنیای بیمه،شورای عالی بیمه در اجرای ماده ۱۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری، در جلسه مورخ ۱۳۹۶/۰۶/۲۶ آییننامه «ضوابط مربوط به بیمه مشترک» را مشتمل بر ۱۲ ماده و ۳ تبصره به شرح ذیل تصویب کرد:
ماده ۱- کلمات و عبارات زیر صرفنظر از هر مفهوم دیگری که داشته باشند، در این آییننامه با مفاهیم زیر استفاده شدهاند:
- بیمه مشترک: تحت پوشش قرار دادن مورد بیمه به نفع یک شخص یا اشخاص معین در مقابل خطرات یکسان توسط بیش از یک مؤسسه بیمه مستقیم بهنحویکه هر یک از مؤسسات بیمه مستقیم درصدی از ریسک را بر عهده میگیرد.
- بیمه مشترک با راهبر: نوعی بیمه مشترک که یک مؤسسه بیمه مستقیم بهعنوان راهبر بیمه مشترک و چند مؤسسه بیمه مستقیم بهعنوان اعضای بیمه مشترک انتخاب و یک بیمهنامه با مدت و شرایط و خطرهای یکسان از طرف همه اعضا، توسط راهبر صادر میشود.
- راهبر بیمه مشترک: مؤسسه بیمه مستقیمی که واجد شرایط مقرر در این آییننامه بوده و با درخواست کتبی بیمهگذار یا با توافق چند مؤسسه بیمه مستقیم و با موافقت کتبی بیمهگذار بهعنوان راهبر بیمه مشترک انتخاب میشود و وظایف مصرح در کلوز آن را بر عهده دارد.
- کلوز بیمه مشترک: متن استاندارد پیوست این آییننامه که همزمان با صدور بیمهنامه مشترک، تنظیم و به مهر و امضای راهبر و کلیه اعضا و بیمهگذار میرسد و در آن وظایف و اختیارات راهبر و اعضا، سهم راهبر و اعضا و حق بیمه متعلق به هر یک از آنها درج میگردد.
ماده ۲-راهبر بیمه مشترک باید حداقل معادل ۱۵ درصد مبلغ بیمهشده یا حد تعهد بیمهنامه پس از کسر سهم اتکایی اجباری، ظرفیت مجاز نگهداری ریسک داشته باشد.
ماده ۳-راهبر بیمه مشترک به نیابت از اعضای بیمه مشترک، وظایف زیر را بر عهده دارد:
- نرخ و شرایط بیمهنامه را تعیین و قبل از صدور بیمهنامه با اعضای بیمه مشترک توافق نموده و بر اساس توافق مذکور درصد سهم خود و هر یک از اعضا از ریسک را تعیین نماید.
- چنانچه مبلغ بیمهشده/حد تعهد بیمهنامه از نصابهای مقرر در ماده ۶ آییننامه شماره ۷۶ و اصلاحات بعدی آن بیشتر باشد، موافقت بیمه مرکزی در خصوص نرخ و شرایط آن را اخذ نماید.
- بیمهنامه مشترک را صادر و در کلوز آن سهم خود و هر یک از اعضای از ریسک، حق بیمه متعلق به راهبر و هر عضو و وظایف و اختیارات راهبر و اعضا را درج نماید و به مهر و امضای خود و کلیه اعضا و بیمهگذار برساند.
- کل حق بیمه و مالیات بر ارزشافزوده آن را از بیمهگذار دریافت و پس از کسر کارمزد شبکه فروش بر اساس آییننامه کارمزد نمایندگی و دلالی رسمی بیمه (آییننامه شماره ۸۳) و هزینههای بیمه گری طبق توافق فیمابین، سهم هر یک از اعضا از حق بیمه را به آنان پرداخت نماید.
تبصره ۱- اعضای بیمه مشترک موظفاند مالیات بر ارزشافزوده سهم خود را رأساً به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نماید.
تبصره ۲- راهبر بیمه مشترک میتواند وفق توافقات مندرج در کلوز بیمه مشترک درصدی از حق بیمه را بهعنوان هزینه مدیریت و بازاریابی منظور نماید.
تبصره ۳- درصورتیکه راهبر بیمه مشترک نتواند حق بیمه را به ترتیب مقرر در بیمهنامه وصول نماید، موظف است موضوع را ظرف ۱۵ روز پس از موعد پرداخت، جهت اتخاذ تصمیم مقتضی به اطلاع اعضا برساند.
۵- در صورت وقوع حادثه و ادعای خسارت توسط بیمهگذار، کارشناس یا ارزیاب خسارت بیمهای مجاز را انتخاب کند و پس از قطعی شدن مبلغ خسارت، سهم هر یک از اعضا از کل خسارت پرداختی را وفق توافقات مندرج در کلوز بیمه مشترک دریافت و کل خسارت بیمهگذار را طبق مفاد بیمهنامه صادره پرداخت نماید.
۶- درصورتیکه اعضا اختیار اخذ پوشش اتکایی اختیاری را به راهبر بیمه مشترک واگذار نموده باشند، راهبر موظف است در این خصوص اقدام لازم را به عمل آورده و ضمن اعلام وضعیت پوشش اتکایی اخذ شده به اعضا و تعیین سهم هر یک از آنها از حق بیمه اتکایی پرداختی، در صورت وقوع خسارت سهم بیمهگر اتکایی از خسارت را وصول نموده و سهم هر یک از اعضا را به آنها بپردازد.
۷- کلیه اطلاعات مربوط به بیمهنامه و کلوز بیمه مشترک را از طریق سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) برای بیمه مرکزی ارسال نماید.
۸- در صورت بروز اختلاف و اقامه دعوی در مراجع ذیصلاح قانونی توسط بیمهگذار، یا سایر اشخاص ذینفع، به نیابت/ وکالت از سایر اعضا نزد مراجع مذکور از حقوق قانونی خود و اعضا دفاع نماید.
۹- درصورتیکه امکان بازیافت خسارت پرداختشده از شخص یا اشخاصی که مسئول وقوع حادثه هستند وجود داشته باشد، ظرف مهلت قانونی مقرر، اقدام لازم برعلیه آنها به عمل آورده و در صورت موفقیت سهم هریک از اعضا از مبالغ بازیافتی را پس از کسر هزینههای مربوط بپردازد.
ماده ۴-مؤسسه بیمه مستقیم عضو بیمه مشترک موظف است اطلاعات مربوط به سهم خود از بیمهنامه صادره را از طریق سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) برای بیمه مرکزی ارسال نماید.
ماده ۵-مؤسسه بیمه مستقیم پس از صدور بیمهنامه برای هر مورد بیمه یا مبلغ هر ریسک، مجاز به بیمه مشترک نمودن آن نیست. راهبر و اعضای بیمه مشترک نیز نمیتوانند سهم خود از بیمهنامه مشترک صادرشده را مجدداً بیمه مشترک نمایند.
ماده ۶-مؤسسات بیمه مستقیم مناطق آزاد تجاری- صنعتی ج.ا.ایران با رعایت ماده ۳ مقررات تأسیس و فعالیت مؤسسات بیمه در مناطق آزاد تجاری- صنعتی ج.ا.ایران و مشروط به رعایت ضوابط این آییننامه فقط میتوانند عضو یا راهبر بیمه مشترک مربوط به موضوعات یا موارد بیمه موجود در مناطق آزاد تجاری- صنعتی ج.ا.ایران باشند.
ماده ۷-مؤسسات بیمه مستقیم موظفاند از تاریخ لازمالاجرا شدن این آییننامه حساب مربوط به عملیات بیمه مشترک با راهبر را طبق نمونهای که بیمه مرکزی ابلاغ خواهد کرد، ثبت نمایند.
ماده ۸-از تاریخ لازمالاجرا شدن این آییننامه انعقاد قرارداد بیمه تحت عناوینی از قبیل کنسرسیوم و کلوز بیمه مشترک و بیمهگر راهبر و سایر عناوین مشابه ممنوع است.
ماده ۹-عضو بیمه مشترک، با مهر و امضای کلوز بیمه مشترک، مکلف به رعایت موارد زیر است:
۱- در صورت بروز خسارت، سهم خود از خسارت را وفق توافقات مندرج در کلوز مذکور به راهبر بیمه مشترک پرداخت نماید.
۲- کلیه تصمیمات راهبر بیمه مشترک در رابطه با پرداخت خسارت را بدون مراجعه به مراجع ذیصلاح قانونی، ارجاع به داوری و یا انجام سایر اقدامات حقوقی، بپذیرد.
۳- تصمیمات مراجع ذیصلاح قانونی که بر علیه راهبر بیمه مشترک اتخاذ و اجراشده است را تا میزان سهم خود و بدون نیاز به ارسال اطلاعیه رسمی از سوی مراجع مذکور، بپذیرد.
ماده ۱۰-هرگونه اختلاف بین راهبر و اعضای بیمه مشترک بهاستثنای موارد مندرج در ماده ۹ این آییننامه، درصورتیکه از طریق مذاکره حلوفصل نشود، به داور مرضیالطرفین یا هیئت داوری ارجاع خواهد شد و رأی داور مزبور یا هیئت داوری قطعی و برای طرفین لازمالاتباع است.
ماده ۱۱-مؤسسات بیمه مستقیم موظفاند در صدور بیمهنامه مشترک با راهبر، الزامات این آییننامه را رعایت نمایند و در صورت عدم رعایت این آییننامه، بیمه مرکزی میتواند متناسب با نوع، سابقه، تکرار و تعدد قصور یا تخلف مؤسسه بیمه مذکور اقدامات زیر را به عمل آورد:
۱- تذکر کتبی به کارکنان کلیدی ذیربط؛
۲- اخطار کتبی به کارکنان کلیدی ذیربط؛
۳- سلب صلاحیت حرفهای کارکنان کلیدی ذیربط برای مدتی که بیمه مرکزی تعیین میکند؛
۴- منع مؤسسه بیمه مستقیم از راهبری در بیمه مشترک برای مدتی که بیمه مرکزی تعیین میکند.
ماده ۱۲-این آییننامه از تاریخ ۱۳۹۷/۰۱/۰۱ لازمالاجرا است.
کلوز بیمه مشترک
مربوط به بیمهنامه شماره …….
- بیمهگذار: ………………….
- نوع بیمه : ……………….
- موضوع بیمه : …………………
بهموجب این کلوز که همزمان با صدور بیمهنامه و با رعایت مفاد آن تنظیمشده است، مؤسسات بیمه زیر حسب مورد با توافق فیمابین و موافقت بیمهگذار و یا با درخواست کتبی بیمهگذار، مؤسسـه بیمه …………… را بهعنوان راهبر بیمه مشترک تعیین و موارد زیر را مورد توافق قراردادند.
۱- راهبر بیمه مشترک موظف است به نیابت از سایر مؤسسات بیمه عضو، اقدامات زیر را به عمل آورد:
۱-۱- نرخ و شرایط بیمهنامه را با رعایت آییننامههای مصوب شورای عالی بیمه تعیین کند.
۲-۱- قبل از صدور بیمهنامه، موافقت اعضا را در مورد میزان سهم آنها از صد در صد ریسک جلب نماید.
۳-۱- بیمهنامه را صادر و نسبت به درج سهم خود و هر یک از مؤسسات بیمه مستقیم عضو و حق بیمه متعلق به هر یک از آنها در این کلوز اقدام نماید.
۴-۱- کل حق بیمه و مالیات بر ارزشافزوده را از بیمهگذار دریافت نموده و سهم هر یک از مؤسسات بیمه مستقیم عضو از مبالغ مذکور را پس از کسر حق بیمه اتکایی اختیاری (در صورت واگذاری توسط راهبر بیمه مشترک) و کارمزد شبکه فروش طبق آییننامه شماره ۸۳ مصوب شورای عالی بیمه و اصلاحات بعدی آن، حداکثر طی ۱۵ روز کاری به آنان پرداخت نماید. درصورتیکه راهبر نتواند حق بیمه را به ترتیب مقرر در بیمهنامه وصول نماید باید موضوع را ظرف ۱۵ روز پس از موعد پرداخت، جهت اتخاذ تصمیم مقتضی به اطلاع اعضا برساند.
تبصره- راهبر بیمه مشترک میتواند در صورت موافقت اعضا، …. درصد از حق بیمه را بهعنوان هزینه مدیریت و بازاریابی منظور نماید.
۵-۱- در صورت وقوع حادثه و ادعای خسارت توسط بیمهگذار، نسبت به انتخاب کارشناس یا ارزیاب خسارت بیمهای مجاز اقدام و پس از قطعی شدن میزان خسارت قابل پرداخت نسبت به اخذ سهم هر یک از اعضا از خسارت اقدام و کل خسارت بیمهگذار را طبق مفاد بیمهنامه صادره پرداخت نماید.
۶-۱- درصورتیکه اعضا اختیار اخذ پوشش اتکایی اختیاری را به راهبر بیمه مشترک واگذار نموده باشند، ضمن اعلام وضعیت پوشش اتکایی اخذشده به اعضا و تعیین سهم هر یک از آنها از حق بیمه پرداختی، در صورت وقوع خسارت نسبت به اخذ سهم بیمهگر اتکایی از خسارت اقدام نموده و سهم هر یک از اعضا را به آنها بپردازد.
۷-۱- درصورتیکه امکان بازیافت خسارت پرداختشده از شخص یا اشخاصی که مسئول وقوع حادثه هستند وجود داشته باشد، ظرف مهلت قانونی مقرر، اقدام لازم برعلیه آنها به عمل آورده و در صورت موفقیت سهم هریک از اعضا از مبالغ بازیافتی را پس از کسر هزینههای مربوط، به آنها بپردازد.
۸-۱- در صورت بروز اختلاف و اقامه دعوی در مراجع ذیصلاح قانونی توسط بیمهگذار یا سایر اشخاص ذینفع، به نیابت/وکالت از سایر اعضا در محاکم مربوط شرکت و از حقوق قانونی خود و اعضا دفاع نماید.
۲- مؤسسات بیمه مستقیم عضو بیمه مشترک، با مهر و امضاء این کلوز، مکلف به رعایت موارد زیر هستند:
۱-۲- در صورت بروز خسارت سهم خود از خسارت را به راهبر بیمه مشترک پرداخت نمایند.
۲-۲- کلیه تصمیمات راهبر بیمه مشترک در رابطه با پرداخت خسارت را بدون مراجعه به مراجع ذیصلاح قانونی، ارجاع به داوری و سایر اقدامات حقوقی، بپذیرند.
۳-۲- تصمیمات مراجع ذیصلاح قانونی که بر علیه راهبر بیمه مشترک اتخاذ و اجراشده است را تا میزان سهم خود و بدون نیاز به ارسال اطلاعیه رسمی از سوی مراجع مذکور، بپذیرند.
۳- هرگونه اختلاف بین راهبر و اعضای بیمه مشترک بهاستثناء موارد مندرج در بند ۲ این کلوز، درصورتیکه از طریق مذاکره، حلوفصل نشود به داور مرضیالطرفین یا هیئت داوری ارجاع خواهد شد و رأی داور مزبور یا هیئت داوری قطعی و برای طرفین لازمالاتباع است.
۴- سهم راهبر و اعضاء بیمه مشترک به شرح جدول زیر میباشد:
ردیف |
نام مؤسسه بیمه مستقیم | سهم مؤسسه بیمه مستقیم (%) | میزان حق بیمه و مالیات ارزشافزوده متعلقه | مهر و امضاء مؤسسه بیمه مستقیم | |
۱. |
راهبر بیمه مشترک | ||||
۲. |
عضو بیمه مشترک | ||||
۳. |
عضو بیمه مشترک | ||||
۴. |
عضو بیمه مشترک | ||||
۵. |
…………. |
||||
جمع کل |
|||||
|
|||||
نام بیمهگذار: |
مهر و امضاء بیمهگذار: |
||||